میثاق های حسابداری

میثاق های حسابداری : علاوه بر مفروضات که در رشته حسابداری وجود دارد ، برای ثبت و گزارشگری مالی به رهنمودها و قوانین روشن تری نیز نیاز است . این دستورالعمل‌ها به اصول پذیرفته‌شده حسابداری معروف هستند و در مقایسه با مفروضات قابلیت جنبه اجرایی و کاربردی بیشتری دارند . در واقع چارچوب حسابداری به وسیله مفروضات شکل می‌گیرد و به وسیله اصول حسابداری عملی می شود .

میثاق های حسابداری

ولی نکته ای که در اینجا قابل‌ذکر است این است که همیشه هردو این قوانین ، در همه موارد قابلیت اجرایی ندارند چرا که برای آن ها محدودیت ‌هایی در نظر گرفته شده است که بکارگیری آن ها را محدود می کند . این محدود کننده ها به میثاق های حسابداری معروف هستند و ۴ اصل را دربرمی گیرند . اصول فزونی منافع بر مخارج ، اهمیت ، محافظه کاری و خصوصیات صنعت

اصل فزونی منافع بر مخارج در میثاق های حسابداری

بر اساس این اصل ، در صورتی که هزینه تهیه اطلاعات حسابداری از منافع حاصل از آن ها بیشتر باشد ، گزارشگری اطلاعات مذکور مقرون به صرفه نیستند ، به همین خاطر فرد می‌تواند آن ها را ارائه ندهد . برای نمونه گزارش کامل بدهکاران بیمه نمونه ای از بکارگیری اصل فزونی منافع بر مخارج است ، چرا که این گزارش علی رغم ارائه اطلاعات بسیار جامع در خصوص بدهکاران شرکت بیمه ، به دلیل حجم بالای گردش این حساب و مخارج بالای تهیه آن ، گزارش کامل اطلاعات آن مقرون به صرفه نخواهد بود . در واقع مبنای این اصل این است که ، قبل از انجام هر کاری باید منافع و هزینه های مرتبط با آن را کاملاً شناسایی کرد و تنها در صورتی که سود حاصل از آن ها نسبت به هزینه ها بیشتر باشد ، اقدام به تهیه آن ها کرد .

اصل اهمیت

بر اساس این میثاق در حسابداری ، مبالغ اعداد و یا اقلامی که با توجه به وضعیت کلی یک مجموعه ، میزان گردش مالی آن و محیطی که در آن به فعالیت می پردازد ، کم ارزش و جزئی شناخته شوند ، می توان از اعمال اصول حسابداری در مورد آن ها چشم پوشی کرد . البته این را هم باید نکته را متذکر شد که این اصل در میثاق های حسابداری هرگز به این معنا نخواهد بود که اقلام با ارزش پایین را به هیچ وجه نباید به حساب آورد و ثبت کرد ، بلکه می‌توان برای این آن ها از محاسبه استهلاک برای با توجه به عمر مفید بیش از یک سال چشم پوشی کرد و آن را به حساب هزینه ها منظور نمود . برای روشن شدن موضوع در این باره سعی خواهیم کرد تا توجه شما را به دو مثال جلب کنیم .

خرید یک خودنویس را در نظر بگیرید که با آن می توان دفاتر مختلف شرکت را نوشت ، اگرچه این لوازم التحریر خود به تنهایی در زمره دارایی های شرکت می باشد و عمر مفید آن نیز ممکن است بیش از یک سال باشد ، ولی می‌توان با تقسیم بهای تمام شده آن به طول عمر مفید ، کل هزینه خرید آن را به حساب همان دوره منظور نمود . یا برای مثال کسری میزان دو تن در انبار نگهداری کیسه های سیمان که در طی یک سال مالی بیش از دو هزار تن سیمان به آن وارد می شود بسیار ناچیز و بی اهمیت تلقی می شود ، چرا که ممکن است باسکول اختلافاتی را در میزان اندازه گیری داشته باشد و در نهایت آن ها با یکدیگر جمع شده و این مقدار کسری را ایجاد کرده باشند . البته همین مقدار کسری برای انباری که میزان ورود و خروج اجناس به آن به ۵۰ تن می‌رسد با اهمیت تلقی می شود و باید اختلافات گزارش شده تا مورد پیگیری قرار گیرند .

میثاق محافظه کاری

 به عنوان یکی دیگر از میثاق های حسابداری این اصل بر این موضوع تأکید دارد که هنگام وجود ابهام و در زمان پیش بینی ها باید با حفظ احتیاط و محافظه کاری ، درآمد ها را کمتر از میزان واقعی آن و مخارج بدهی‌ها را بیشتر از مقدار مورد انتظار در نظر گرفت ، چراکه در این زمان ثبت های حسابداری باید کمترین تأثیر خود را روی درآمدها داشته و اثر اصلی را بر روی هزینه ها ایجاد کنند تا از ارائه سودهای غیرواقعی جلوگیری به عمل آید ؛ به عبارت دیگر می‌توان گفت که باید درآمدها را با احتیاط بیشتری نسبت به هزینه ها ثبت نمود و دقت بیشتری را برای شناسایی و تخمین آن ها بخرج داد .

اصل خصوصیات صنعت

هر صنعت ویژگی ها و خصوصیات منحصر به فردی را دارد که تنها مختص خود بوده و با سایر صنایع مشترک نیست ، درنتیجه برای این که گزارش‌های مالی در هر صنعت مفید تر باشد باید از روش های خاص حسابداری مخصوص به آن صنعت به منظور مدیریت حساب های آن ها توسط شرکت حسابداری یا حسابداران استفاده کرد . در واقع این اصول تنها برای این بخش ها کاربردی خواهند بود و به کارگیری آن ها در سایر صنایع منجر به ارائه اطلاعاتی کاملاً گمراه کننده خواهد شد . به عبارتی می‌توان گفت تنها ویژگی‌های این صنایع هستند که اعمال استثنا در بکارگیری اصول حسابداری را کاملاً توجیه پذیر می کنند . به عنوان مثال می‌توانیم به صنعت بیمه در کشور اشاره کنیم . قطعاً نحوه گزارشگری مالی در صنعت بیمه و یا رسیدگی به امور مالی آن ها متفاوت ازکارخانه تولید قند و شکر خواهد بود در نتیجه باید برای هر کدام از آن ها باید از روش های جداگانه حسابداری استفاده کرد .

دلایل استفاده از میثاق های در حسابداری

علاوه بر تمامی توضیحاتی که تا کنون در باره میثاق های حسابداری ذکر کردیم ، چنانچه استفاده از روشی مغایر با اصول پذیرفته شده یا استاندارد های حسابداری ، منجر به این شود که ما بتوانیم اطلاعات سودمند تری را ارائه کنیم یا اینکه سبب شود تا از نتیجه گیری های گمراه کننده جلوگیری به عمل آوریم ، استفاده از این روش با این که با رویه ها و اصول حسابداری شرکت ها مغایرت دارد مجاز است تنها به این شرط که اطلاعات را به بهترین نحو افشاء و دلایل مرتبط با آن ها را ارائه کند .