شرکت حسابداری و خدمات حسابداری

حسابرسی عملیاتی در ایران

حسابرسی عملیاتی در ایران

حسابرسی عملیاتی در ایران ، تنها نوع حسابداری که عملکرد یک مدیر را تحت شعاع قرار می دهد حسابداری عملیاتی خواهد بود ؛ در ادامه با ما همراه باشید تا به معرفی این شاخه از حسابداری و تاریخچه نچندان کهن حسابرسی عملیاتی در ایران بپردازیم .

برای یک حسابرس عباراتی مانند اثر بخشی و کارایی ناآشنا نیست ، زیرا آن ها درعملیات حسابرسی همواره سعی کرده اند رسیدگی های خود را بصورت کارا (تآثیرگذاری حداکثر با کمترین هزینه) و اثربخش (کشف اشتباهات و یا تحریف های مهم در صورت های مالی به میزان از قبل تعیین شده) به اتمام برسانند ؛ همچنین در عصرکنونی به عللی نظیر فعالیت واحدهای تجاری در بازار آزاد ، رفع موانع تجاری و ترکیب شدن بازارها با یکدیگر که روزانه شاهد آن هستیم ، حرفه حسابداری عملیاتی اهمیت زیادی یافته است و مدیران شرکت ها بدون دستیابی به سطحی از کارایی و اثر بخشی و صرفه های اقتصادی ، قادر به مدیریت بهینه منابع نخواهند بود.

مدیران مسؤلیت هایی نظیر اداره کردن برنامه ها و طرح های سازمان را دارند و تمام تلاش آن ها در دستیابی به اهداف مجموعه و جلب رضایت خاطر مشتریان است ؛ لذا در این راستا فعالیت ها و وظایف مختلفی را بر عهده می گیرند.

بهترین مدیران همیشه برای رسیدن به بالاترین سطح از بهره وری تلاش می کنند و در این راستا باید وظایف خود را به بهترین شکل انجام دهند . انجام وظایف همیشه برای مدیران به دور از مشکل نخواهد بود ، چون که برآورده کردن نیاز مشتریان و پاسخ گویی به آن ها نیازمند فدا کردن منابع متعددیست.  با توجه به این که مشتریان مختلف سطح نیازها و انتظارات متفاوتی دارند ، به همان میزان هم مصرف منابع را تغییر و مشکلات کار را دو چندان می کنند ، به همین دلیل مدیران برای دستیابی به اهداف خود ، نه تنها باید روی تخصیص منابع مالی  دقت لازم را به خرج دهند بلکه باید بر روی بهینه سازی منابع  انسانی نیز این اهتمام را داشته باشد .

علل تقاضای روز افزون برای خدمات حسابداری عملیاتی در ایران و جهان :

  1. سوق دادن مدیران به توجه بیشتر به رعایت صرفه های تجاری ، اثر بخشی و سودمندی در بنگاه های اقتصادی و به ویژه در بخش عمومی
  2. افزایش تجربه های حسابرسان مستقل در زمینه شناسایی واقعیت های موجود در حسابرسی مالی و ارائه راهنمایی به مدیران

سه ویژگی کارایی ، اثر بخشی و صرفه های اقتصادی جزء جدا نشدنی حسابداری عملیاتی هستند و تمامی این سه جزء باید بخشی از عملکرد عادی مدیریت در بخش خصوصی و عمومی باشند . از حسابداری عملیاتی برای تحقق اهداف مختلفی استفاده می شود ، بنابراین اگر ما بیاییم دستور العملی استاندارد شده و مفصل برای حسابداری عملیاتی بنویسیم ، علاوه بر این که وقت زیادی را به این کار اختصاص خواهیم داد ، شاید جز این که در موارد معدودی دارای اثر بخشی خواهد بود فایده ای دیگر نخواهد داشت . در کل برنامه های حسابداری عملیاتی ، برای شرایط خاص از یک سازمان ، مؤسسه یا شرکت بررسی و تدوین می شوند که  بطور معمول تنها باید یک بار از آن ها استفاده شود . از برنامه های حسابرسی استاندارد شده و پرسش نامه ها تنها برای بخش هایی از فرآیند حسابداری عملیاتی ،  به آسانی و به نحوی اثر بخش می توان استفاده نمود .

 

پیش شرطهای اجرای حسابداری عملیاتی در یک شرکت :

در زمان مراجعه حسابرس عملیاتی برای ارزیابی عملکرد مدیریت بنگاه اقتصادی ، یا شرکتی در بخش عمومی ،  مدیریت آن مؤسسه لازم است تا از معیارهای مورد استفاده حسابرسی عملیاتی در طی انجام مراحل آن مطلع باشد . اطلاع مدیریت از این معیارها سبب می شود که حسابداری عملیاتی بیش از پیش واقعی تر ، بی طرفانه و مستدل شده باشد و یافته های حسابداری نیز از اعتبار بیشتری برخوردار باشند.

در زیر تعدادی از معیارهایی را که مدیران باید به آن آگاهی داشته باشند را مورد بررسی قرار می دهیم :

  1. مدارک و اسناد مربوط به برنامه ریزی
  2. قوانین و مقررات دولتی
  3. قوانین و مقررات کاربردی
  4. روش های مورد پذیرش مدیریت
  5. اصول مورد قبول حسابداری
  6. استانداردهای مصوب سازمان حسابرسی
  7. گزارشات تحقیقاتی دانشگاه ها که توسط مجامع حرفه ای منتشر می شود
  8. استانداردهای عملکرد تعیین شده توسط مدیریت شرکت
  9. مطالب علمی در دسترس در باره موضوع حسابداری عملیاتی و استاندارد های آن
  10. گفت و گو با متخصصان حسابرسی عملیاتی

 

اجرای حسابرسی عملیاتی در ایران ( ۷۰ شرکت دولتی ) :

از آنجا که حسابداری عملیاتی به ارزیابی عملکرد مدیران در شرکت ها و سازمان های مختلف می پردازد تا مشخص کند مدیران یک شرکت تا چه اندازه توانسته اند از امکانات موجود استفاده کنند و به اهداف خود برسند ،  برای اولین بار کشور در دولت یازدهم در ۷۰ شرکت دولتی توسط سازمان حسابرسی ، حسابرسی عملیاتی انجام شد.

وزیر اقتصاد و دارایی دولت یازدهم به عنوان یکی از دستاوردهای مهم این وزارتخانه ، بررسی ۷۰ شرکت دولتی به منظور پاسخگویی مدیران این مجموعه ها در نحوه مدیریت منابع ملی را به عنوان یکی از افتخارات مجموعه تحت نظر خویش معرفی کرده است .

در مرحله اول حسابرسی عملیاتی در ایران ۳۰ شرکت معرفی شدند و در مرحله دوم با ابلاغ معاون اول رئیس جمهور ۴۰ شرکت دیگر موظف به انجام حسابرسی گشتند .

در برنامه پنجم توسعه نیز  این موضوع  به صراحت مورد تاکید قرار گرفته و دولت موظف شده است تا شرکت های خود و کلیه مجموعه های پذیرفته شده در سازمان بورس را ملزم به حسابداری عملیاتی کند .

همین امر سبب شد تا سازمان حسابرسی با استفاده از تجربه کشور های پیشرفته در این زمینه ، به تدوین استانداردهای حسابداری عملیاتی اقدام کند ؛ بنابراین در سال ۱۳۹۰ بخشی از استاندارد های پذیرفته شده حسابرسی کشور امریکا را که توسط دیوان محاسبات این کشور تهیه و منتشر شده بود را در داخل کشور ترجمه و بومی سازی کردند .

موانع و مشکلات حسابرسی عملیاتی در ایران :

  1. موانع و مشکلات مربوط به شرکت ها

مشکلات موجود اعم از عدم آگاهی و شناخت مدیران به این نوع حسابداری و نبود جایگاه مناسب سازمانی برای حسابرسی عملیاتی در این شرکت ها

  1. موانع و مشکلات مربوط به کارگزاران حسابداری عملیاتی

شواحد حاکی از آن است که سازمان ها تنها درگیر حسابداری مالی بوده و به حسابداری عملیاتی توجهی نداشته اند

  1. مشکلات مربوط به دست اندرکاران حرفه حسابرسی و ناظر بر بورس

فراهم نبودن بستر لازم توسط این سازمان ها برای اجرای حسابرسی عملیاتی در ایران عمده ترین ایراد وارده به آن ها است.

09034915617 whatsapp 02188196080 phone