مالیات تکلیفی

مالیات تکلیفی :مالیات تکلیفی یکی از انواع مالیات بر درآمد افراد است که توسط سازمان امور مالیاتی تدوین شده تا بتواند عدالت مالیاتی را هرچه بیشتر افزایش دهد . در واقع این نوع مالیات انجام یک وظیفه و تکلیف است . در این مالیات این افراد مکلف هستند تا قبل از پرداخت هرگونه وجهی به سایر افراد ، درصدی از آن را طبق قانون کم کرده و در زمان مشخص به حساب سازمان امور مالیاتی پرداخت کنند ، مابقی مبالغ نیز تنها پس از کسر کسورات مربوطه قابل پرداخت به فرد هستند ؛ بنابراین در مالیات تکلیفی سه نقش خود نمایی می کند ، شخصی که باید مالیات را پرداخت کند (کارفرما) ، مبلغ مالیات و اشخاص ثالث که مالیات روی وجوه پرداختی به آن ها وضع می شود .

مالیات تکلیفی

برای مالیات های تکلیفی در قانون دامنه وسیعی تعریف شده است ولی بهتر است در ابتدا با ساده ترین تعریف از آن ها آشنا شویم . در ساده ترین حالت یک کارفرما باید قبل از پرداخت حقوق کارمندان خود ، این مالیات را از دستمزد آن ها کم کرده و به حساب اداره دارایی پرداخت کند .

در واقع کسر این نوع مالیات از حقوق نیرو های کار و پرداخت به اداره مالیات جزء راحت ترین راه های دریافت مالیات است که نسبت به سایر روش های دریافت مالیات هیچ گونه هزینه اضافی را برای اداره مالیات در بر نخواهد داشت . تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی که به موجب قانون مکلف به کسر و دریافت مالیات تکلیفی می باشند باید دقت کنند تا هیچ گونه تخلفی را در این باره صورت ندهند . انجام هر گونه تخلف توسط آن ها علاوه بر مسئولیت های تضامنی که با مالیات دهنده در پرداخت مالیات خواهند داشت ، جریمه ای به میزان %۲۰ مالیات پرداخت نشده را نیز به آن ها اعمال خواهد کرد . زمانی که مدیران و یا افراد مکلف به دریافت این نوع از مالیات از شرکت ها و مؤسسات دولتی و وزارتخانه ها هستند ، مشمول مجازات مقرر در قانون تخلفات اداری خواهند بود . در مواردی هم که فرد مکلف شخص حقوقی غیر دولتی باشد ، این افراد علاوه بر مسئولیت های تضامنی نسبت به دریافت و پرداخت مالیات ، به زندان از ۲ ماه تا ۳ سال محکوم خواهند شد .

برخی موارد مهم در دریافت و پرداخت مالیات های تکلیفی :

1. زمانی که این مالیات از حقوق افراد کسر نشود و آن ها خود اقدام به پرداخت آن بکنند ، مبلغ جریمه تنها به فردی که مسئول کسر و دریافت آن بوده است تعلق می گیرد .
2. این نوع از مالیات همچون سایر موارد باید بر اساس اسناد و مدارک مؤدی تعیین شود و برآورد و تخمین آن ها هیچ گونه اعتباری نخواهد داشت .
3. تمامی پیش پرداخت ها برای قرارداد های پیمانکاری در دایره شمول این مالیات قرار نمی گیرند ، همچنین در مورد صورت وضعیت های پیمانکاری مأخذ محاسبه مالیات تکلیفی مبلغ ناخالص صورت وضعیت های قابل پرداخت است .

انواع مالیات تکلیفی از نظر یک شرکت حسابداری :

مالیات اجاره املاک و مستغلات  :

درآمد حاصله از اجاره انواع ملک ، چه به صورت نقد و یا غیر نقدی پس از کسر ۲۵% از آن بابت هزینه ، استهلاک و تعهدات مالک نسبت به ساختمان مشمول این مالیات خواهد شد . در مواردی هم که مالک خود مستاجر باشد قانون تفاوت مبلغ اجاره پرداختی و دریافتی وی را مبنای محاسبه قرار خواهد داد . این مالیات بر خانه های سازمانی که اشخاص حقوق مالک آن ها هستند درصورتی که مالیات آن ها بر اساس دفاتر قانونی تعیین شود از پرداخت معاف می باشند . مالیات تکلیفی اجاره در مورد رهن تصرف و اجاره دست اول املاک مورد وقف و حبس نیز مطابق قانون اعمال می شود .

مالیات حقوق و دستمزد :

بر طبق ماده ۸۵ قانون ، مالیات بر درآمد حقوق کارکنان دولتی و غیر دولتی مازاد بر مبلغ ذکر شده در ماده ۸۴ این قانون که به صورت سالانه تعیین می شود و تا ۵ برابر آن مشمول مالیات سالانه %۱۰ خواهد بود و زمانی که مبالغ دریافتی از ۵ برابر تعیین شده هم بیشتر شود %۲۰ مالیات را بر آن وضع می کنند . پرداخت کنندگان حقوق تنها ۳۰ روز از هر پرداخت فرصت دارند تا مالیات آن را پرداخت کنند (ماده ۸۶) .

مالیات مضاربه :

مضاربه عقدی است که بین صاحب سرمایه و انجام دهنده کار بسته می شود تا کاری را به انجام برسانند و در سود و زیان شریک باشند . به همین خاطر در این مالیات دریافت کننده سرمایه باید علاوه بر سهم مالیاتی خود ، مالیات سهم صاحب سرمایه را نیز پرداخت کند ؛ چرا که او توزیع کننده سود است .

مالیات حق الوکاله :

وکلاء دادگستری و کسانی که در محاکم اختصاصی فعالیت می کنند وظیفه دارند تا در وکالت نامه های خود رقم حق الوکاله را قید و معادل %۵ درصد آن را بابت علی الحساب مالیاتی پرداخت کنند .

مالیات مؤسسات بیمه :

درآمد های مشمول مالیات در مؤسسات بیمه عبارت است از ذخایر فنی آخر سال ماقبل ، حق بیمه دریافتی در معاملات بیمه مستقیم ، کارمزد ها و مشارکت در سود بیمه های اتکایی و واگذاری ، حق بیمه های اتکایی پس از کسر برگشتی ها ، سهم بیمه گران اتکایی بابت خسارات پرداختی بیمه های غیر زندگی و باز خرید و سایر درآمد ها پس از کسر مالیات .

مالیات منافع بلا عوض اموال :

در صورتی که منافع مالی به صورت دائم و یا موقت به کسی منتقل شود ، فرد دریافت کننده منافع موظف خواهد بود تا مالیات منافع هر سال را در سال بعد آن پرداخت کند .

مالیات نقل و انتقال سهام :

این مالیات به کلیه افراد و شرکت هایی که در بورس به فعالیت می پردازند تعلق می گیرد ؛ یعنی هم سهام داران هنگام انجام معاملات و هم شرکت ها هنگام پذیرفته شدن در بورس باید درصدی از ارزش سهام خود را پرداخت کنند.

مالیات اشخاص حقوقی خارجی و شرکت های مقیم خارج از کشور :

کلیه اشخاص حقوقی که در خارج از ایران مستقر هستند ولی در داخل کشور مراوده مالی دارند و کسب درآمد می کنند ، باید این مالیات را پرداخت کنند . میزان این نوع مالیات به میزان %۵ درصد می باشد .