اهداف حسابداری صنعتی

اهداف حسابداری صنعتی : حسابداری در ذات خود علم و مهارتی برای نظم و ترتیب دادن به اعداد ، ارقام و داده هاییست که در ورای خود مبین یک وجه نقد یا ارزش فیزیکی هستند . به عبارتی دیگر ، ما به این دلیل از حسابداری استفاده می کنیم تا بدانیم چقدر دارایی یا سرمایه به اشکال گوناگون داریم ، در یک دوره مشخص چقدر سود یا ضرر کرده ایم ، به چه افرادی به چه میزان بدهکار بوده و یا از چه اشخاصی به چه نحوی طلبکاریم ، و ده ها کاربرد دیگری که در صورت فقدان اطلاعات مربوط به هریک ، ممکن است متحمل پرداختی های سنگینی به طرق گوناگون شویم .

اهداف حسابداری صنعتی

با توجه به این توضیحات موضع ما در برابر مراجع دولتی – مثلاً اینکه در خصوص اظهارنامه عملکرد چه باید بکنیم – نیز یکی دیگر از کاربردهای این پدیده است که سبب می شود تا بدون از قلم افتادن هزینه ای ، با گرد هم آوردن مجموعه فعالیت های بدهکار و بستانکارانه خود ، در فعالیت های اقتصادی خود متضرر نشده و در عین حال حقی از دیگری نیز ضایع نکنیم .

در بسیاری از مشاغلی که در جامعه می بینیم و ممکن است خود ما نیز به یکی از آن ها مشغول باشیم ، حسابداری فوق الذکر که تنها با رسم جدول تی ، بدهکار و بستانکار را مشخص کند خیلی کاربردی نیست . به عنوان مثال شما به عنوان یک تولید کننده جزء یا کارخانه داری سرشناس ، در کنار اینکه نیازمند اطلاع از وضعیت کلی مالی مجموعه خود هستید ، باید بتوانید تا میان داده های عددی و متغیرهای تولید نیز ارتباطی برقرار کرده تا بدین واسطه تولید مقرون بصرفه ای داشته باشید . به عبارتی دیگر ، زمانی که برای ساخت یک محصول – و حتی عرضه یک خدمت – عناصری هزینه زا که سایه مخارج اصلی قرار می گیرند را دارید  ( به عنوان مثال استهلاک دستگاه ها ، هزینه های غیر مستقیم تولید مانند بهای آب ، برق یا اجاره ، حقوق کارگران ، مخارج خرید مواد اولیه و … ) ، علاوه بر بهره گیری از حسابداری مرسوم ، نیازمند سطح بالاتری از پردازش داده های ریاضی نیز می باشید که به شما می گوید که آیا انجام کلی این کار مقرون بصرفه است ؟ به چه میزان و در چه زمانی باید تولید کنیم ؟ آیا با این استراتژی توانایی مقابله با نمونه های خارجی تولیداتمان در بازار را داریم ؟ قیمت تمام شده آن چقدر بوده و با چه قیمتی باید فروخته شود و ده ها مسئله مشابه ، دغدغه هایی هستند که با تحقق اهداف حسابداری صنعتی پاسخ داده می شوند .

در مقالات قبلی دانستیم که حسابداری صنعتی یا Cost accounting که با معنی تحت اللفظی « حسابداری هزینه » نیز خوانده می شود ، شاخه ای از علم حسابداریست که توجه ویژه ای به جمع‌آوری اطلاعات پیرامون بهای تمام شده محصولات مختلف و جمله عوامل هزینه زای پدید آمدن یک کالا یا خدمت دارد . این روش پس از جمع آوری اطلاعات ، با آنالیز دقیقی که از فعل و انفعالات پیرامون حرفه ای خاص دارد ، علاوه بر پاسخگویی به سوالات فوق ، با انجام اقدامات میان رشته ای و همفکری با واحد های مختلف ( مثلاً جلسه میان مهندسین بخش طراحی ، کارشناسان کنترل پروژه ،  مامورین خرید ، متخصصین بسته بندی و انبارداران ) به تقلیل بهای تمام شده خروجی یک مجموعه نیز می پردازد .

به طور خلاصه می توان اهداف حسابداری صنعتی را پی بردن به بهای تمام شده یک کالا یا خروجی معنوی یک عمل دانست ، اطلاعاتی که سبب می شود تا مدیران ارشد یک مجموعه با استناد به آن ها از کلان ترین تصمیمات خود گرفته تا سطوح جزئی تر اولویتشان مانند هزینه ‌های مواد اولیه ، هزینه‌های تولید ، دستمزد ، میزان و نحوه صادرات یا واردات و … را مورد بررسی قرار دهند .

شاید تا اینجا متوجه این ویژگی بارز اهداف حسابداری صنعتی شده باشید که این اقدامات نه تنها برای اقدامات صنعتی و محیط های تولیدی کاربرد دارد ، بلکه در عموم بانک‌ ها ، شرکت ‌های حمل و نقل مانند دفاتر هواپیمایی ، شرکت ‌های بیمه ، عمده ‌فروشی ‌ها ، حسابداری شرکت ها و حتی مراکز آموزشی و درمانی نیز پر اهمیت است .

به عنوان مثال حسابداری هزینه به عنوان یکی از اقدامات شرکت حسابداری ، در یک مدرسه غیر انتفاعی که بنا به شهریه دانش آموزان ، هر ساله بودجه مشخصی را دارد ، بدین ترتیب وارد عمل می شود که مدیر مدرسه هزینه های یک سال تحصیلی اعم از هزینه های زیر ساختی ساختمان ، هزینه های وسایل آموزشی ، حقوق معلمان و کارمندان و سایر هزینه های مستتر به انضمام سود نهایی خود مجموعه را محاسبه کرده و با استناد به آن و گوشه چشمی به قوانین موجود ، مبلغی را به عنوان شهریه در نظر می گیرد .

در همین مثال ، چنانچه تعداد دانش آموزان به حد نصاب نرسد ، این مدیر مجبور به تعطیلی مدرسه و ورشکسته خواندن مجموعه مورد نظر می باشد ، این در حالیست که چنانچه افقی باز و دورنمایی روشن با استناد به شواهد و محاسبات خدمات حسابداری در مقابل دیدگانش باز شود ، این فرد با علم به سود دهی مجموعه در سال های آینده ، اصطلاحاً از جیب خود مبالغ مورد نظر را پرداخت می کند اما اجازه تحقق این تصمیم عجولانه را نمی دهد و یا بر عکس با تعطیلی آن در صورت عدم وجود آینده ای روشن ، جلوی ضرر را هم اکنون می گیرد . در حقیقت اینکه این مدیر چه تصمیمی اتخاذ می کند ، به ازای هر ساعت تدریس معلمانش چقدر به آن ها می پردازد ، اینکه کار کردن با معلمی خاص از نظر مالی برای وی بازدهی دارد یا خیر ، چگونه باید شهریه های سال آینده را برای جبران این خلاء افرایش داده یا با کم کردن سود خود و هزینه ها ، دانش آموزان بیشتری را جذب نماید و ده ها مثال دیگر ، همگی تحت تاثیر اهداف حسابداری صنعتی یا هزینه بوده و چنانچه مدیری در پی یافتن پاسخ هایی کاربردی و مطلوب به سوالات خود می باشد ، باید از آن کمک بگیرد و نه فقط اینکه به آزمون و خطا یا رفع مشکلات به صورت تجربی متوسل گردد .

در نهایت لازم به ذکر است که اهداف حسابداری صنعتی به طرق مختلفی تحقق یافته و این هزینه یابی ها روش هایی متناسب با هر حرفه دارند که از مهمترین آن ها می توان به روش های هزینه یابی جذبی ، مستقیم ، برآوردی یا تخمینی ، بر مبنای سفارش کار ، مرحله به مرحله ، استاندارد و بر مبنای فعالیت اشاره کرد .